شیوع زایمان سزارین و برخی عوامل مرتبط با آن ‏

مقدمه: براساس توصیه سازمان بهداشت جهانی در هیچ قسمتی از دنیا نسبت سزارین نباید بیش از 15-10 درصد تمام زایمانها باشد. اما ‏متاسفانه آمار منتشر شده در اکثر نقاط دنیا تفاوت زیادی با این نسبت دارد. زایمان سزارین خطر سلامت مادران و نوزادان را زیاد و روند ‏بهبودی مادران را کند نموده و خطر نسبی مرگ در مادران را افزایش می دهد. برخی منابع عقیده دارند که بیش از نیمی از موارد ‏سزارین غیر ضروری هستند. ‏ هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نسبت شیوع زایمان سزارین و شناسایی عوامل مرتبط با آن در شهرستان بجنورد به انجام رسیده ‏است. ‏ روش کار : این پژوهش یک مطالعه توصیفی– تحلیلی از نوع مقطعی است که در آن 473 مادر که نوزادانی ترم، تک قلو و با وزن بالای ‏‏2500 گرم به دنیا آوردند به عنوان نمونه های پژوهش بررسی شدند. نوع زایمان به عنوان متغیر وابسته و 20 متغیر دیگر که عمدتاً در ‏ارتباط با وضعیت اقتصادی – اجتماعی خانواده و خصوصیات مادر و نوزاد بود به عنوان متغیرهای مستقل بررسی شدند. اطلاعات مورد ‏نیاز در این بررسی از طریق مشاهده مستقیم و مصاحبه با مادر گردآوری شدند. ‏ نتایج : درصد زایمان سزارین در شهرستان بجنورد 4/25 درصد بوده است و میزان سزارین در مواردی مانند بهتر بودن موقعیت شغلی و ‏بالا بودن تحصیلات پدر و مادر (006/0> ‏p‏)، سکونت خانواده در شهر (001/0=‏p‏)، کمتر بودن تعداد افراد خانواده (008/0=‏p‏)، داشتن وزن ‏هنگام تولد نوزادان 3900 گرم یا بیشتر(055/0=‏p‏)، بزرگی محیط دور سر(01/0=‏p‏)، بالا بودن وزن نزدیک زایمان مادر(013/0=‏p‏)، و بالا ‏بودن سن مادر(054/0=‏p‏)، به طور معنی داری افزایش داشته است.‏ نتیجه گیری:متغیرهای مستقل مربوط به وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده و نیز متغیرهای مربوط به مادر و نوزاد مانند سن مادر و ‏وزن نزدیک زایمان مادر که از دو متغیر دور سر و وزن هنگام تولد نوزاد متاثر است بیشترین تاثیر را بر نوع زایمان داشته اند. به طوریکه ‏نسبت سزارین در مادران متعلق به خانواده های با وضعیت اقتصادی و اجتماعی بهتر و نیز مادران با سن بالا به طور معنی دار افزایش ‏داشت. لذا به نظر می رسد بتوان با دادن آموزشها و آگاهیهای لازم به خانواده ها و برنامه ریزی های کلان در جهت کاهش سن ازدواج، ‏نسبت سزارین های غیر ضروری، پرهزینه و پر مخاطره را کاهش داد. ‏